TESTOSTERON SPEELT EEN ROL IN DE DOMINANTIE VAN DE LINKER HERSENHELFT

Er zijn twee breintypes die elk worden beïnvloed door verschillende hormonen en neurotransmitters. Deze types zijn het ‘testosterontype’ en het ‘oestrogeentype’. Bij het ‘testosterontype’ overheerst de linkerhersenhelft met een dominantie van testosteron, dopamine en histamine. Het ‘oestrogeentype’ daarentegen wordt gedomineerd door de rechterhersenhelft met een dominantie van oestradiol, serotonine en prolactine.                    

HET TESTOSTERON TYPE

Testosteron is een anabool seksehormoon welke verschillende rollen vervult in het lichaam b.v. ten opzichte van spieren, botten en haargroei. Testosteron heeft echter ook op andere systemen in het lichaam een duidelijk effect zoals het centraal zenuwstelsel (hersenen). Het inzicht in dit type is belangrijk voor de herkenbaarheid van veel ‘mannelijk gerelateerde’ gedragsklachten. Dit type klachten (kunnen) zijn:

• ADD/ADHD
• Stotteren
• Dyslexie
• Tics
• Doofheid
• Agressiviteit
• Blindheid
• Moeilijk begrijpen van taal
• Epilepsie
• Migraine
• Obsessie/dwang
• Anorexia
• Tourette’s syndroom
• Oorsuizen
• Verslavingen

“TESTOSTERON BOUWT NIET ALLEEN SPIEREN MAAR OOK DE DOPAMINERGISCHE GEEST, DE GEEST VAN DE RATIONALE MENS, DE CREATEUR EN BOUWER. DE WERKER, HET ALTIJD BEZIGE TYPE.”

__ DOE ER JE VOORDEEL MEE!

PROGRAMMERING

Het lijkt erop dat tijdens de organisatiefase van de seksehormonen, welke plaatsvindt van week 8 tot circa week 24 tijdens de zwangerschap en de eerst vijf maanden na de geboorte, bepalend is voor de hoeveelheid en werking van testosteron in de rest van ons leven.

In die fase wordt ook de relatie gelegd met neurotransmitters en andere in het brein geproduceerde peptiden of hormonen. Het duidelijkst is de relatie van hoger testosteron met dopamine en histamine. 

De belangrijkste gangmaker van deze connectie is IGF2 (Insulin Grow Factor), welke invloed heeft tijdens de zwangerschap en in de eerste maanden van het leven. 

Aan de aard van het beestje kan in de regel weinig worden gedaan. Een stuk acceptatie van wie hij of zij is en als welk type je door het leven gaat, maakt daarom alles in het leven wat minder gecompliceerd. Kenmerken/klachten gerelateerd aan dit type is een programmering. Stel je leven er op in en doe er je voordeel mee.

Aan de andere kant van de medaille bevindt zich laag testosteron (hoger oestradiol) serotonine en prolactine. Hierbij is de IGF2 niet werkzaam en liggen de kenmerken/klachten op een totaal ander vlak.

Naast de organisatie fase van de seksehormonen is er de activatie fase deze begint in de vroege puberteit, bij meisjes eerder dan bij jongens. De afstelling in de organisatiefase is sterk bepalend voor het leven. Van de wisselende stemmingen zullen ‘testosteron’ meisjes in de puberteit minder last hebben. Maar ligt de kans op hoofdpijn, ADD, Acne, stotteren en agressie meer voor de hand.

UITZONDERING

Prolactine in de hypofyse wordt aangestuurd door PRF (prolactine Releasing Factor) naar de hypothalamus. De productie van PRF wordt echter tegengegaan door dopamine en wordt daarom ook wel de PIF (prolactine inhibiting Factor) genoemd, het gaat de vrijgave van prolactine tegen.

HET TYPE VEROORZAAKT DUS EEN MOGELIJKE VERSTORING EN
VERSTORINGEN BEPALEN WEER HET TYPE (GEDRAGINGEN)

Prolactine gaat de productie van zGnRH (Gonadotropin Releasing Hormone) in de hypothalamus tegen en daarop dus ook de productie van testosteron. Dus dopamine, welke prolactine tegengaat, verhoogt de productie van GnRH en daarop ook de productie van testosteron.

Een oorzaak van deze verstoring kan te maken hebben met een prolactinoom. Een hormoonproducerend gezwel aan de hypofyse dat prolactine maakt. Dit is vrijwel altijd goedaardig en lijkt onder invloed te staan van een te veel aan oestrogenen.

Ook zou een mogelijke oorzaak kunnen liggen in zwangerschapsdiabetes of stress tijdens de zwangerschap van de moeder van de client met aanwijsbare klachten. Klachten die hier uit voort kunnen komen zijn:

Bij vrouwen:

• Onregelmatige of uitgebleven menstruatie
• Melkuitvloed bij de borsten
• Ongewenst kinderloosheid
• Emotionele klachten, somberheid
• Gewichtstoename
• Hoofdpijn
• Verminderd zien

Bij mannen:

• Erectiestoornissen, laag libido
• Verminderde baardgroei
• Borstvorming
• Emotionele klachten, somberheid
• Hoofdpijn
• Verminderd zien

DOPAMINE

Net als andere neurotransmitters bevat dopamine alle belangrijke bouwstenen van het leven; koolstof, waterstof, zuurstof en stikstof. Het is een ‘zeer oude’ neurotransmitter welke al tientallen miljoenen jaren oud is en ook voorkomt in primitieve reptielen.

Dopamine behoort tot de z.g. groep van catecholaminen en wordt gevormd door de omzetting van L-dopa naar dopamine door het enzym dopa-decarboxylase.Dopamine op zijn beurt is weer de voorstof van noradrenaline.

AMINOZUREN welke de voorstof van dopamine zijn: Phenylalinine, L-Tyrosine.

Er zijn 5 typen receptoren voor Dopamine: D1, D2, D3,D4 en D5. D1 en D2 zijn veruit de belangrijkste en de meest onderzochte. D1 komt naar voren als de receptor welke vooral betrokken is bij het werkgeheugen en D2 is vooral betrokken bij aandoeningen zoals schizofrenie. Dopamine heeft het sterkst invloed op het autonome zenuwstelsel. En de productie is anders bij mannen (testosteron) dan bij vrouwen (oestradiol).

Bij mannen is een gen gevonden, welke Sry wordt genoemd. Dit gen komt voor op het Y chromosoom en lijkt het meest verbonden te zijn met testosteron.

Vrouwen produceren in hun brein ook dopamine, maar omdat het gen bij hen niet aanwezig is, lijkt dopamine bij vrouwen in andere gebieden van het brein te werken. Oestradiol is bij de vrouw een belangrijk hormoon voor de regulatie van dopamine. Het wordt onderdrukt.

Dat dopamine in een ander gebied van de hersenen werkzaam is zien we o.a. terug bij het feit dat mannen meer met Parkinson te maken hebben. (tekort aan dopamine) En vrouwen meer met depressies.

INVLOED VAN DAGLICHT EN HOGERE TEMPERATUREN

Licht en hogere temperaturen stimuleren dopamine en histamine productie. Dat herkennen we omdat we in de zomer ook vaak meer energie en zin in het leven hebben. En in de zuidelijke landen meer testosteron gedrag voorkomt. Dopamine en histamine werken voornamelijk op het parasympatische zenuwstelsel in het brein. Het zorgt voor:

• Aanzetten van transperatie (verlaging lichaamstemperatuur)
• Uitzetting van perifere bloedvaten (vasodilatie)
• Verlaagd de bloeddruk

In de meeste situaties zijn de acties van dopamine tegengesteld aan noradrenaline en serotonine. Deze neurotransmitters verhogen de lichaamstemperatuur, het metabolisme en vasoconstrictie.

Serotonine, Noradrenaline en in mindere mate Acetyl Choline kunnen de vrijgave van Dopamine in verschillende gebieden van het brein tegenwerken en dit geeft dus rust. De natuurlijke reactie op stress situaties.

Wat dus zegt: Het Testosterontype is eerder een stresstype.

Waar te weinig dopamine kan leiden tot Parkinson en Phenylketonurie, het slecht motorisch of intellectueel functioneren, heeft een te veel aan dopamine ook een donkere kant:

HYPERDOPAMINE

De klachten die hiertoe leiden zijn ADD/ADHD, autisme, manie, bipolair, Tourette syndroom, Huntington en Schizofrenie.

Hyperdopamine geeft als eerste de kenmerken hyperactiviteit tot sociale terugtrekking.

Dopmanine-beta-hydroxylase DBH is het enzym wat dopamine omzet naar noradrenaline. Het lijkt erop dat klachten welke met hyperdopamine te maken hebben, gedeeltelijk hun oorsprong vinden in te weinig dopamine-beta-hydroxylase DBH. Zonder dit enzym ontstaat er dus minder noradrenaline.

Het risico op autisme is twee keer zo groot als de moeder het gen mist voor dopamine-beta-hydroxylase.

SEROTONINE TEKORT EN HYPERDOPAMINE

Serotonine tekort kan leiden tot meer dopamine.

Manie, hypomania, worden gekarakteriseerd door verhoogde verbale, seksuele, intellectuele, motorische en ander doelgericht gedrag. Manie wordt een bipolaire aandoening genoemd als deze fluctueert met depressie.

Het is opvallend dat de verschillende hyperdopaminergische aandoeningen sterke overeenkomsten vertonen en aan elkaar gerelateerd zijn. Het tekort aan serotonine kan dus mede te maken hebben met diabetes en stress tijdens de zwangerschap van de moeder. De moeder heeft dit hormoon waarschijnlijk zelf hard nodig gehad en doet de foetus en daarmee de rest van het leven van haar kind tekort. Bovenal wordt dit kind met een te hoog testosteron geboren. Een klein beetje stress zal bij dit type de boel flink ontregelen.

Een uiterlijk kenmerk hiervan is dat je waarschijnlijk bent geboren met een langere ringvinger!

Het stimuleren van de Serotonine aanmaak en Cortisol (daarmee testosteron) verlagen zal een repeterend en controlerend traject nodig hebben. Wil je niet terug vallen in klachten en ‘slechte’ gewoonten.

Hoe de geaardheid tot stand is gekomen geeft al rust en herkenning. En zal je eerder op lichte signalen kunnen reageren en deze kunnen bijsturen.

WAT DOEN WE MET DEZE KENMERKEN

Het dopaminesysteem is actief als mensen met plezier en/of aandacht met iets bezig zijn. Alcohol, nicotine en drugs verstoren de dopamine balans. Suiker heeft een soortgelijk effect, omdat dit voor het lichaam dicht tegen alcohol aan ligt. Al de genoemde stoffen zorgen dat men snel verslaafd raakt.
De eerste paar keer dat dergelijke middelen gebruikt worden gaat het dopamine niveau omhoog, wat een zekere kick veroorzaakt. Na verloop van tijd gebeurt echter het omgekeerde. Het wordt dan steeds moeilijker om het dopamine niveau op peil te houden en een laag dopamine niveau heeft tot gevolg dat men zich niet prettig voelt.

Nicotine, maar ook alcohol, suiker en drugs zijn dan nodig om dat onprettige gevoel op te heffen. Dat lukt echter maar voor even. Herinneringen aan associaties die met verslavende middelen te maken hebben, zijn daarentegen juist bijzonder krachtig en kunnen na jaren zomaar weer de kop op steken.

Aanbevolen Voedingsbronnen:

Voedingsbronnen van tyrosine, het aminozuur voor de aanmaak van dopamine, zijn: vis, eieren, vlees, kaas, melk (-producten), avocado, noten en zaden, peulvruchten.

Aanbevolen kruiden:

• Griffonia simplicifolia
• Rhodiola rosea (adaptogeen)
• Griffonia simplicifolia (5HTP )         
• Hypercumperforatum (St. Jans kruid)                  
• Ltheanine                                                  
• Ashwaganda                                       
• HolyBasil

NORADRENALINE

Noradrenaline of norepinephrine is een belangrijke opwekkende neurotransmitter die noodzakelijk is voor motivatie, alertheid en concentratie. Hersenen hebben noradrenaline nodig om herinneringen te vormen en deze in het lange termijn geheugen op te slaan.
Zowel noradrenaline als dopamine worden aangemaakt uit de aminozuren tyrosine of phenylalanine en in de aanwezigheid van voldoende zuurstof, de vitamines B3, B6 en C, foliumzuur, ijzer en koper.

SEROTONINE

Serotonine is de kalmerende neuro-transmitter. Het bevordert tevredenheid en is verantwoordelijk voor een normaal slaappatroon. Serotonine speelt een cruciale rol in het reguleren van het geheugen, het leren en de bloeddruk. Het is verder belangrijk voor een gezonde eetlust en het behoud van een constante lichaamstemperatuur.
Een laag serotoninegehalte kan leiden tot slapeloosheid, depressie, agressie, verhoogde pijngevoeligheid en wordt in verband gebracht met dwangmatige eetstoornissen.
Serotonine wordt aangemaakt uit het aminozuur tryptofaan in de aanwezigheid van de vitamines B1, B3, B6 en foliumzuur. De activiteit van serotonine-receptoren kan worden beïnvloed door veranderende magnesiumgehaltes in het lichaam.

Voor een goed evenwicht van serotonine in het lichaam is het gewenst een teveel aan suikerrijk voedsel te vermijden. Als regel wordt gesteld dat voedsel rijk aan koolhydraten het serotoninegehalte in de hersenen op peil helpt houden, terwijl het eten van veel eiwitrijk voedsel het gehalte aan opwekkende neurotransmitters zou verhogen.
De bloed-hersenbarrière bepaalt in hoeverre een stof als serotonine de hersenen vanuit het lichaam kan bereiken. Serotonine komt namelijk ongeveer zo’n 90% in het maag-darmkanaal en het bloed voor en maar voor 2% in de hersenen.

Serotonine kan in de hersenen alleen maar aangemaakt worden uit tryptofaan of 5-HTP. Tryptofaan is een voorloper van 5-HTP, wat weer een voorloper is van serotonine. Uit onderzoek blijkt dat 5-HTP makkelijker de bloed-hersenbarrière passeert dan tryptofaan. 

Voedingsbronnen: Voedingsbronnen van tryptofaan zijn onder meer: bruine rijst, zonnebloempitten, pompoen- en sesamzaadjes en bananen.

MEER WETEN OVER DE HORMONALE PROGRAMMERING? DAN IS DE VAKOPLEIDING HORMOONTHERAPIE WAT VOOR JOU! Meer informatie vind je op de webite: www.opleidinghormonen.nl

Herken je jezelf hierin en wil je hier meer over weten? Neem dan contact met ons op: studie@hormooncommunity.nl

BRONNEN: J

Janov, A. (1991). The New Primal Scream: Primal Therapy 20 Years on. Enterprise Pub.

De Wied, D., & Van Keep, P. (2012). Hormones and the Brain. Springer Science & Business Media.