Circadiane ritme

In deze les leer je de invloed van het circadiane ritme. Men spreekt ook wel van een 24-uursritme of bij dieren van een slaap-waakritme. Veel levende wezens, van bacteriën tot planten en dieren, bezitten een intern gereguleerd ritme dat hen in staat stelt tijdig te anticiperen op regelmatig terugkerende milieufactoren, zoals dag en nacht. Zelfs in complete duisternis vertonen mens en dier een circadiane ritme, dat aangestuurd wordt door een interne biologische klok, die bij zoogdieren vastligt in bepaalde hersencellen.

Je leert over de invloed van het circadiane ritme op verschillende lichaamsfuncties, zoals afgifte van bepaalde hormonen, hartslag, slaappatroon, behoefte aan eten en drinken en gevoeligheid voor bepaalde geneesmiddelen. Wordt het individu afgeschermd van bepaalde omgevingsfactoren, dan blijven de circadiaan verlopende processen volgens hun eigen innerlijke ritme doorlopen. Onder invloed van omgevingsinvloeden, zoals zonlicht en getijden, klimaat of sociale omgeving, worden de circadiane invloeden afgezwakt en wordt het gedrag van het individu meer bepaald door die omgevingsfactoren.

In 2017 ontvingen Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash en Michael W. Young de Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde voor hun onderzoek naar het circadiaan ritme.

De studie van biologische ritmes werd in feite aanvankelijk met schroom overwogen en het concept van een interne zelfbesturende tijdwaarnemer, alleen gecoördineerd door externe stimuli zoals licht, was moeilijk te erkennen. Toch wordt dit onderwerp nu door steeds meer onderzoekers onderzocht.

Hormonale homeostase vertoont periodieke schommelingen; het wordt nu duidelijk dat endocriene ritmes en circadiane ritmes nauw met elkaar verbonden zijn en dat de interne klok diep interageert met omgevingsfactoren om het interne evenwicht te behouden.

Je leert over de invloed van ons dag- en nachtritme op onze psychische en fysieke gezondheid. Op welke manieren voeding, slaap en licht ons welzijn kunnen bevorderen. Essentieel daarvoor is dat mensen zowel rekening houden met het tijdstip van de dag als luisteren naar hun persoonlijke biologische klok.

In deze les legt Dr. Marijke Gordijn uit wat Chronobiologie is. De Biologische klok en invloed van licht. Slaapregulatie Individuele verschillen tussen z.g. Chronotypes. Verstoringen en wat zijn de gevolgen van een Sociale jet lag, Tijdzones & Zomer – en wintertijd, onregelmatige werktijden en geeft ze Praktische tips voor de opvang van goed licht! Aanmaak van Melatonine en het voordeel van Time restricted eating.